اسکلت ساختمان ها به دو صورت ساخته می شوند که به شکل بتنی یا فلزی هستند. بنابراین در هنگام ساخت و ساز ساختمان ها از سازه های مختلفی استفاده می شود که هر کدام از آن ها مزایا و معایبی را به همراه دارند. در واقع با توجه به شرایط هر ساختمان باید سازه مناسبی را هنگام ساخت آن در نظر گرفت.

اگر هنگام ساخت و ساز ساختمان به سازه های آن ها دقت داشته باشید، مشاهده خواهید کرد که هر یک از آن ها با سازه های مختلفی در حال ساخت هستند. در اغلب مواقع جهت انتخاب سازه مناسب ممکن است اختلاف نظر ایجاد شود.

این امر سبب شده که در ذهن همه افراد ابهاماتی در خصوص فرق ساختمان فلزی و بتنی به وجود آید. در ادامه با ما همراه باشید که در خصوص فرق این دو اطلاعات خوبی در اختیار شما قرار دهیم.

چه عواملی سبب اختلاف نظر در خصوص انتخاب ساختمان فلزی و بتنی می شود؟
 

گاهی اوقات برخی از شرایط سبب می شود که هر یک از مهندسین در هر شرایطی تصمیم به انتخاب سازه ای بگیرند. انتخاب نوع سازه ای که در ساختمان ها به کار می رود، بسته به شرایط مختلفی دارد. این شرایط شامل:

• فنی
• اقتصادی
• اقلیمی
• اجرایی 

و بسیاری از موارد دیگر هستند که در انتخاب هر یک از سازه ها موثر واقع خواهند شد. در واقع هر یک از آن ها دارای مزایایی در شرایط خاص هستند و هیچ کدام آن ها برتری نسبت به یکدیگر ندارند. هر کدام از سازه ها را باید در شرایطی یکسان با یکدیگر مقایسه کرد.

در نهایت مهندسین با در نظر گرفتن شرایط ذکر شده تصمیم می گیرند که چه نوع سازه ای را در ساختمان استفاده کنند. در ادامه هر یک را به طور کامل برای

شما توضیح خواهیم داد.

اطلاعاتی در خصوص ساختمان بتنی
 

یکی از پرکاربرد ترین سازه هایی که در ساخت ساختمان در ایران به کار می رود، سازه های بتنی است. سازه های بتنی به این صورت است که با استفاده از میلگرد همراه با بتن در ساختمان ها به کار می رود. برای انجام این سازه ها، میلگرد ها را همراه با تیر ها به یکدیگر متصل یا به اصطلاح به یکدیگر می بافند.

سپس با استفاده از قالب هایی که به صورت فلزی یا چوبی هستند دور میلگرد ها بافته شده، قرار می دهند. پس از آن با بتن هایی که از قبل آماده شده، قالب ها را پر می کنند. فرق بین ساختمان فلزی و بتنی در این است که ساخت ساختمان های بتنی به زمان بیشتری جهت ساخت احتیاج خواهد داشت.

مزایا استفاده از سازه بتنی در ساخت ساختمان ها چیست؟
 

همانطور که گفته شد این نوع سازه بیشتر از سازه های فلزی مورد استفاده قرار می گیرد.  در ادامه هر یک از مزایا ویژه ساختمان بتنی را برای شما ذکر خواهیم کرد:

•   یکی از تفاوت های ساختمان فلزی و بتنی در این است که، سازه های بتنی هزینه کمتری جهت ساخت و نگهداری خواهد داشت.
•  ساختمان های بتنی مقاومت بالایی در برابر رطوبت دارند.
•  مهندسان در تمامی نقاط می توانند ساختمان های بتنی را بدون هیچ محدودیتی بسازند.
• در برابر عواملی مانند آتش و حرارت، مقاومت بسیار بالایی دارند.
• مصالحی که در ساختمان های بتنی به کار می روند، بسیار همگن هستند.
• مصالحی که در ساختمان ها بتنی به کار می روند مانند میلگرد، سیمان و بتن آرمه به مقدار زیادی در دسترس هستند.
• جهت ساخت ساختمان های بتنی نیاز به تخصص های حرفه ای نسبت به ساختمان ها فلزی نخواهد بود.
      پایداری و مقاومت بیشتری در برابر قاب های خمشی دارند.
•  اتصالات ستون و دیافراگم به سقف در ساختمان بتنی بسیار مناسب تر هستند.

معایب ساختمان بتنی چیست؟
 

همانطور که گفته شد ساختمان فلزی و بتنی علاوه بر این که مزایایی به همراه دارند از معایبی نیز برخوردار هستند. در ادامه در خصوص معایب ساختمان بتنی توضیح خواهیم داد:

•     این نوع ساختمان ها زمان بیشتری جهت قالب بندی بتن نیاز خواهند داشت.
• بتن نسبت به سازه های فلزی وزن بیشتری دارند.
• به مرور زمان مقاومت خود را از دست می دهند.
• جهت آزمایش بتن به آزمایشگاه های خاک احتیاج خواهد بود.
• در ساختمان های بتنی باید سقف کاذب استفاده شود.
• هنگام رخ دادن زلزله فشار بیشتری در ساختمان ها بتنی وارد می شود چرا که وزن آن ها نسبت به سازه های فلزی بیشتر است.
• مصالح بیشتری در ساختمان ها بتنی به کار می رود.
• در شرایطی مانند بارندگی زمان انجام ساخت و ساز با سازه های بتنی به تعویق می افتد.

آشنایی با سازه ساختمان های فلزی
 

یکی دیگر از سازه هایی که در ساخت برخی از ساختمان ها به کار می رود، سازه های فلزی است. به طور مثال از فلزاتی مانند فولاد در ساختمان ها استفاده می شود. این نوع از سازه ها بیشتر در ساختمان های آسمان خراش مورد استفاده قرار می گیرد.

این نوع از فلزات در سراسر زمین پراکنده هستند. به همین دلیل طرز استفاده از آن ها به متخصصین به خوبی آموزش داده شده است. به طور کلی از این نوع فلزات در صنایع و ساخت و ساز استفاده می شود. فلزات به دلیل داشتن نقطه ذوب مناسب، قابلیت جوش خوری، قابلیت جریان الکتریکی، قابلیت انعطاف و استفاده از پیچ و مهره کردن بسیار پرکاربرد هستند.

فرق ساختمان فلزی و بتنی در این است که ساختمان های فلزی مقاومت چندانی در برابر آتش سوزی و رطوبت ندارند. در نهایت هنگام ساخت ساختمان های فلزی باید به این نکته توجه کرد که در برابر عوامل مخرب بسیار مقاوم باشند.

ولی ساختمان هایی که از سازه بتنی ساخته می شوند، در مقایسه با ساختمان های فلزی مقاومت بیشتری دارند.. در ادامه مزایا ساختمان فلزی را برای شما بیان خواهیم کرد که به خوبی به تفاوت های ساختمان فلزی و بتنی آگاه خواهید شد.

مزایا ساختمان فلزی چیست؟
 

ساختمان های فلزی نسبت به ساختمان های بتنی از مزیت هایی برخوردار هستند. اما باید توجه داشته باشید که هر کدام از سازه ها در چه شرایطی برای ساختمان سازی به کار می روند. مزایا ساختمان فلزی به شرح زیر است:

• ساخت و ساز با استفاده از سازه های فلزی با سرعت بیشتری انجام می شود. 
• در صورت فرسوده شدن هر قسمت ساختمان به راحتی می توانید هر قسمت آن را ترمیم و بازسازی کنید.
• به افرادی متخصص و دارای مهارت نیاز نیست.
• یکی از فرق های بین ساختمان فلزی و بتنی در این است که سازه فلزی وزن کمتری دارد.
• امکان سازه های پیش ساخته با استفاده از سازه های فلزی در ساختمان ها وجود دارد.
• سازه های فلزی که در ساختمان ها به کار می رود، انعطاف بیشتری نسبت به سازه های بتنی دارد.
• از فضای موجود برای ساختمان سازی استفاده بهینه تری می شود.
• سازه های فلزی نسبت به زلزله مقاومت بالایی دارند.
• جهت تخریب ساختمان های فلزی شما کار ساده تر را در پیش روی خود خواهید داشت.
• یکی از فرق های دیگری که بین ساختمان فلزی و بتنی وجود دارد در این است که جهت ساخت سازه های فلزی نیازی به آزمایشگاه خاک نخواهد بود.
• محاسبات اولیه ای که جهت ساخت ساختمان فلزی انجام می شود با واقعیت بسیار نزدیک تر است.
• برخلاف ساختمان های بتنی نیازی به استفاده از سقف کاذب نخواهد بود.
• با استفاده از سازه های فلزی قابلیت ساخت بناهای بزرگ و کوچک وجود دارد.
• مصالح کمتری در ساختمان های فلزی استفاده می شود.
• برخلاف ساختمان های بتنی که در شرایط بارندگی یا برف فعالیت ساخت و ساز متوقف می شود، اما در ساختمان فلزی این محدودیت وجود نخواهد نداشت.
• پس از ساخت ساختمان فلزی در صورت تمایل، می توانید طبقات دیگری را به ساختمان اضافه کنید.

آشنایی با معایب ساختمان فلزی
 

علاوه بر مزایایی که سازه های فلزی دارند، معایبی را نیز همانند سازه بتنی در بر خواهد داشت. در ادامه معایب و فرق ساختمان فلزی و بتنی را اشاره خواهیم کرد.

•  فرق اساسی که بین ساختمان فلزی و بتنی وجود دارد، این است که سازه های فلزی مقاومت چندانی در برابر آتش سوزی و حرارت ندارند.
•  ساختمان هایی که با سازه های فلزی ساخته شده اند، دارای هزینه بیشتری هستند و علت آن را می توان به نیاز سازه های فلزی به آزمایشات جوش دانست.
• سازه های فلزی امکان خوردگی بیشتری در برابر بسیاری از عوامل خواهد داشت.
•  در مناطقی که رطوبت وجود دارد، امکان ایجاد زنگ زدگی در این ساختمان ها بسیار بالا است.
• هنگام ساخت و ساز با استفاده از سازه های فلزی نیاز به پیچ و مهره های استاندارد و جوشکاری بسیار دقیق خواهید داشت.
•  ساختمان های فلزی پس از مدتی ممکن است شکل اولیه خود را از دست دهند و خم شوند.
•  در حین انجام فعالیت های جوشکاری نیاز به مهندسین ناظر دارد چرا که باید جوشکاری با نظارت انجام شود.

 با در نظر گرفتن کلیه این نکات در خصوص فرق ساختمان فلزی و بتنی، نوع مناسبی از سازه ها را در شرایط خاص استفاده کنید. به طور مثال در مناطق مرطوب باید از سازه های بتنی برای ساخت ساختمان ها استفاده شود چرا که در برابر این عوامل مخرب بسیار مقاومت بالایی دارند.

ساختمان فلزی مقاوم تر است یا ساختمان های بتنی؟
 

در پاسخ می توان گفت که به طور کلی معنی مقاومت از ابعاد مختلف سنجیده می شود. به طور مثال برخی از سازه ها از نظر کششی مقاومت بالایی دارند اما در برابر خمش ایستادگی چندانی ندارند.

به طور کلی معیاری که برای مقاومت در نظر گرفته می شود، برای هر فرد متفاوت است. در ذهن برخی از افراد منظور از مقاومت می تواند به معنی تغییر شکل، ایجاد ترک، مقاومتی در برابر زلزله، باد و .. باشد. به همین جهت جواب مشخصی برای آن وجود ندارد.

اگر به صورت مهندسی و کلی بخواهیم به این سوال رایج پاسخ دهیم، باید بگوییم که هر سازه ای در صورتی که به صورت مهندسی و با اصول ساخته شود هر دو ساختمان فلزی و بتنی مقاومت بالایی خواهند داشت. هر یک از ساختمان ها دارای مزایا منحصر بفرد  هستند که بنا به تشخیص مهندسان در شرایطی خاص از هر کدام از سازه ها استفاده می شود. در نهایت اگر هر سازه ای فکر شده و با اصول خاصی انجام شود، مقاومت بالایی خواهند داشت.

در ساختمان فلزی و بتنی از چه سقف هایی استفاده می شود؟
 

یکی دیگر از تفاوت یا فرق هایی که بین ساختمان فلزی یا بتنی وجود دارد در این است که باید از سقف هایی متفاوت در هر ساختمان استفاده شود. سقف هایی که در ساختمان های فلزی باید استفاده شوند شامل:

• عرشه فولادی
• کامپوزیت
• کرومیت 

در ساختمان بتنی از سقف های متفاوت دیگری استفاده می شود که شامل:

• تیرچه بلوک
• دال های بتنی
• دال های مجوف
• دال های پس تنیده 

باید دقت داشته باشید که در هر ساختمان از سقف های مناسب و مخصوص به خود استفاده شود.

در نتیجه، فرق های اساسی بین ساختمان فلزی و بتنی وجود دارد. همچنین هر دو سازه علاوه بر مزایای ویژه ای که دارند از معایبی نیز برخوردار هستند. اما نکته ای که در این خصوص وجود دارد، این است که نمی توان به صورت دقیق بیان کرد که کدام از ساختمان ها از نظر مقاومت گزینه بهتری هستند.

زیرا هر یک از آن ها باید در مکان مختص و مناسب به خود ساخته شوند. هر یک از سازه ها دارای ویژگی هایی هستند که ویژگی ها مشخص می کند که هر سازه در چه شرایطی باید در ساختمان سازی به کار رود. به طور کلی اگر ساختمان سازه فلزی و بتنی به صورت اصولی و با قاعده انجام شود هر دو از مقاومت خوبی در برابر بسیاری از عوامل برخوردار خواهند بود.

مهندسان ناظر و متخصصان در این باره می توانند راهنمایی های خوبی داشته باشند که در نهایت ساختمانی خوب و با مقاومت بالا ساخته شود.