نبشی ها به منظور جلوگیری از ایجاد خسارات و خرابی های ساختمان در برابر عوامل طبیعی مانند زلزله، سیل و غیره در دیوارهای ساختمان مورد استفاده قرار می گیرند. این امر سبب می شود تا نیروهایی وارد شده به ساختمان و دیوارهای آن به واسطه نبشی ها به زمین منتقل شود و پایدلری دیوار های سازه به طرز قابل توجهی حفظ شود .

می دانیم که دیوار ها در ساختمان ها جزء مواردی هستند که بیشترین آسیب را می بینند بنابراین مقاوم سازی آن ها به وسیله نبشی کشی یا هر راه کار دیگری امری بسیار مهم و حیاتی می باشد تا دیوار ها پایداری و دوام خود را حفظ کنند.

یکی از مهم ترین وظایفی که مهندسین ساخت و ساز بر عهده دارند، توجه به ضوابط نبشی کشی ساختمان است. این جزئیات به قدری در ساختمان سازی مهم هستند که در زمان ساخت ساختمان باید در ابتدا نقشه های اجرایی این جزئیات را تهیه کرد تا در زمان اجرا مشکلی ایجاد نشود و نبشی کشی دیوار ها به خوبی انجام شوند. در ادامه این مقاله شما را با ضوابط نبشی کشی ساختمان و نحوه اجرای آن ها در دیوارها بیشتر آشنا می کنیم.

چگونگی اجرای نبشی کشی ساختمان در دیوار

با توجه به ضوابط نبشی کشی ساختمان، آن ها را در اندازه های ۶ و ۱۲ متری تولید و به بازار عرضه می کنند. در بیشتر پروژه های ساخت و ساز، از نوع ۶ متری آن استفاده می شود. در حالت کلی برای بالا بردن مقاومت دیوارهای آجری و سفالی بهتر است، نبشی کشی ساختمان را در آن ها به اجرا درآورد.

در دیوارهای آجری این امر به دو روش صورت می گیرد. در یک روش قبل از بتن ریزی ستون ها، صفحات فلزی یا پلیت هایی را جاگذاری کرده تا با استفاده از جوش دادن، آن ها را به یک دیگر متصل کنند. در این صورت آن ها به دیوار جانبی، ستون، سقف و کف متصل می شوند و دیوار ها نیز مانند بقیه اجزای سازه یک پارچه بودن خود را حفظ خواهند کرد.

در روش دیگر از تفنگ های مخصوص برای میخ کوب کردن آن ها به اجزای سازه ای مانند ستون ها استفاده می شود. در این روش تسمه نیز کاربرد فراوانی دارد و می تواند به عنوان جایگزین تفنگ های میخ کوب، در اتصال نبشی به ستون از آن استفاده کرد.

در هنگام اجرای این جزئیات باید آن ها را به گونه ای به ستون متصل کنند که در داخل دیوار قرار گیرد. در این زمان متصل کردن نبشی به میلگرد ها صورت می گیرد. نحوه اتصال به گونه ای است که میلگرد های عرضی را به میلگرد های طولی جوش می دهند و میلگرد های طولی نیز به واسطه جوش، به نبشی ها متصل می شوند.

بعد از اتمام عملیات، بتن ریزی و دیوار چینی شروع می شود. توجه به ضوابط نبشی کشی ساختمان در همه مراحل اجرا باید توسط ناظر و مهندس اجرایی ساختمان تحت نظر قرار گیرد. در این صورت دیوارها ایمنی لازم را پیدا خواهند کرد و هر گونه خطری از نظر ریزش دیوارها از بین خواهد رفت.

البته این موضوع به نیرویی که توسط زلزله به سازه منتقل می شود نیز بستگی دارد و اگر نیزوی بسیار بالایی به سازه وارد شود ممکن است تا حدی دیوار ها و بقیه المان های سازه ایی تحت تأثیر قرار بگیرند اما با استفاده از نبشی در ساختمان ها می توان تا حد مناسبی مهار کلی ایجاد کرد و سازه ها را حفظ کرد .

الزامات وجود نبشی به مهندس طراح و هم چنین نوع اهمیت سازه و منطقه ایی که سازه در آن بنا می شود، بستگی دارد اما بهتر است که نبشی کشی در سازه ها وجود داشته باشد تا یک پارچه بودن سازه حفظ شود و خرابی آن به حداقل مقدار ممکن خود برسد .

آیا نبشی کشی همان وال پست است؟

نبشی کشی در ساختمان یکی از روش هایی است که به واسطه آن وال پست را در دیوارها جای گذاری می کنند. اجرای وال پست از طریق دیگر مانند استفاده از قوطی، ناودانی کلاف نیز انجام می گیرد. با این حال اجرای نبشی کشی ساختمان از مهم ترین و رایج ترین روش ها برای این کار در نظر گرفته می شود.

بنابراین یکی از تمهیداتی که به وسیله آن وال پست را در دیوار ها جایگذاری کنند استفاده از نبشی کشی در سازه ها می باشد. به همین دلیل ارائه مطالبی در زمینه وال پست ها می تواند در درک درست ضوابط نبشی کشی ساختمان تاثیر بسزایی داشته باشد.

وال پست ها را در اسکلت های فلزی و بتنی مورد استفاده قرار می دهند. یکی از مهم ترین وال پست های فلزی، نبشی ها هستند. پروفیل های فلزی را در اندازه ها و ابعاد متفاوتی تولید و عرضه می کنند. این اجزا را به صورت قائم و افقی در داخل دیوار ها قرار می دهند و از طریق مختلف به ستون ها و دیوارها، سقف و کف متصل می کنند.

نبشی های قائم در ساختمان های فلزی از روی تیر طبقه پایین به پایین تیر طبقه بالا از طریق جوش متصل می شوند. اجزای افقی نیز در اسکلت دیوار قرار می گیرند و فشار های وارد شده بر دیوار را به زمین منتقل می کنند.

برای این که مهندسین، ضوابط نبشی کشی ساختمان را رعایت کنند در ابتدا باید نقشه های اجرایی همراه با جزئیات آن را تهیه کنند. در این نقشه ها محل اتصال دقیق این اجزا به دیوار، سقف و کف مشخص می شود. در این صورت ورق های پلیت به ستون ها نصب می شوند تا اتصال آن ها به سازه های اطراف از طریق جوش کاری انجام گیرد.

در قسمتی از دیوار، بلوک ها را به طور کامل اجرا می کنند و در سمت دیگر وال پست ها را از وسط بلوک ها عبور می دهند. به واسطه اره در داخل بلوک حفره ای ایجاد می کنند تا وال پست و پروفیل بتوانند به راحتی از آن عبور کنند.

وال پست ها و ضوابط نبشی کشی ساختمان

بدون شک برای ساخت ساختمان ها باید مقررات و ضوابط مخصوصی را در نظر گرفت و رعایت کرد. این امر سبب می شود تا ساختمان ها بر اساس استانداردهای بین المللی ساخته شوند. در این صورت نگرانی ها در مورد ریزش و خرابی این سازه ها به خصوص دیوار ها از بین می رود.

معمولا دیوار ها همان گونه که در قسمت های پیشین مقاله ذکر شد ، در برابر آثار زلزله مقاومت کمی از خود نشان می دهند و با وقوع زلزله ممکن است خرابی های بسیاری را به بار آورد از این رو نبشی کشی ساختمان بتنی و هم چنین نبسی کشی سازه های فولادی به منظور حفظ دیوار ها و کاهش خرابی سازه امری بسیار مهم می باشد که باید مورد توجه سازندگان قرار بگیرد .

لازم به ذکر است که یکی از مهم ترین جزئیاتی که در ساخت دیوار ها باید به آن توجه شود، پروفیل های تعبیه شده در دیوار ها است. نبشی ها با توجه به انواع متفاوتی که دارند، ممکن است ضوابط و مقررات خاصی برای اجرای هر کدام از آن ها در نظر گرفته شود. برای این منظور اطلاعاتی کلی را در این زمینه در اختیار شما قرار می دهیم.

برای اجرای دیوارهای داخلی یا تیغه هایی که ارتفاعی بیش از ۸/۱ متر دارند، وال پست ها یا پروفیل های فلزی باید از اطراف به سازه اصلی متصل شوند. در صورتی که از کلاف ها یا پروفیل های قائم در دیوار ها استفاده شده باشد، طول مجاز دیوارها بین دو نبشی قائم، نباید از ۶ متر بیشتر باشد.

در غیر این صورت به ازای هر ۶ متر، یک نبشی دیگر نیاز است. هم چنین در صورتی که طول دیوار ۴۰ برابر از ضخامت آن بیشتر باشد، اجرای کلاف ها در دیوار ضروری است به دلیل آن که دیوار های طویل در برابر زلزله مقاومت کمی از خود نشان می دهند.

بنابراین مهم است که با استفاده از تمهیدات ویژه ایی مقاومت دیوار تا حد ممکن حفظ شود. دیوار های غیر سازه ای باید حداکثر ارتفاع از تراز کف آن ۵/۳ متر باشد. در غیر این صورت باید از وال پست ها یا کلاف ها افقی استفاده شود.

کم ترین عرض دیوار ها و تیغه ها نباید از ۳۰/۱ متر ارتفاع دیوار کمتر باشد. در دیوار های آجری کم ترین ضخامت دیوار باید با عرض دیوار برابر باشد. در غیر این صورت اجرای وال پست و کلاف در داخل دیوار ضروری است.

لبه های قائم و عمود تیغه ها نباید رها شود. این لبه ها باید به یک تیغه، یک دیوار عمود بر آن یا ستون سازه ای و غیره متصل شود. برای اجرای تمامی بازشوها مانند پنجره ها و درها باید از نبشی ها استفاده کرد ( اهمیت این موضوع بسیار بالا می باشد ).

به طور کلی پروفیل ها را در سایز های ۵۰ تا ۱۵۰ میلیمتر تولید می کنند. از این نوع نبشی ها در کاربری های متفاوتی مانند اتصال ستون ها به تیر، نصب ستون ها در فونداسیون، اجرای وال پست ها در دیوارها، ساخت خرپا، سقف ها و غیره استفاده می شود.

نکات و ضوابط اجرای نبشی کشی ساختمان در دیوارها

همان طور که گفته شد وال پست ها همان نبشی های فولادی هستند که در ساخت دیوارها و سایر اتصالات ساختمان از آن ها استفاده می شود. این کلاف ها به صورت افقی و قائم در دیوارها جای گذاری می شوند. اتصال آن ها به دیوارهای جانبی، ستون های باربر، کف و سقف از طریق صفحات فلزی به نام پلیت ها امکان پذیر است. ممکن است برای اتصال از جوش کاری، رول بولت و تفنگ میخ کوب استفاده شود.

ضوابط نبشی کشی ساختمان در هر قسمت از آن متفاوت است. از آن جایی که کلاف ها در مقاوم سازی دیوارها نقش بسیار پر رنگی دارند، در این مورد اطلاعات بیشتری را در اختیار شما قرار خواهیم داد. برای اجرای وال پست ها زمانی که پروفیل ها دوبل نبشی باشند، در این صورت دهانه پروفیل را یک سانتیمتر بیشتر از ضخامت دیوار می سازند. این امر به دلیل قرارگیری کامل تیغه در داخل دیوار صورت می گیرد.

در وال پست قائم در فاصله های یک متر به یک متر باید با میلگرد های آجدار شماره ۱۰، شاخه هایی را ایجاد کرد تا بتوان آن ها را بعد از اجرای وال پست به نبشی جوش داد. این امر سبب می شود تا هماهنگی موثری بین وال پست ها، دیوار و نبشی ها صورت گیرد. در این صورت مقاومت دیوار در برابر بارها و فشار های وارده بسیار افزایش پیدا خواهد کرد.

برای اجرای وال پست ها، دو نبشی ۴ یا ۵ را از طریق میلگرد به دیوار متصل می کنند. نحوه اتصال از طریق جوش کاری و رول بولت صورت می گیرد. وال پست های عمودی که از طریق نبشی ها ساخته می شوند را در فواصل ۱ تا 5/1متری هم قرار می دهند. این سازه ها را با میلگرد های آجدار شماره ۱۴ به سقف متصل می کنند.

پروفیل هایی که در ساختمان سازی مورد استفاده قرار می گیرند، باید با ضد زنگ پوشیده شوند. این امر سبب می شود تا رطوبت نتواند در این پروفیل ها پوسیدگی ایجاد کند و از خوردگی و زنگ زدن آن ها جلوگیری به عمل آید.

به دلیل بالا بردن یک پارچگی دیوارها و پروفیل ها، هم چنین جلوگیری از ایجاد ترک های دیوار در زمان حرکت ساختمان، در مرحله انجام نازک کاری دیوار، از توری های مرغی و رابیتس برای این منظور در دو طرف دیوار ها استفاده می کنند. سپس برای محکم کاری بیشتر آن ها را با سیم گالوانیزه می بندند.

انواع نبشی ها و ضوابط نبشی کشی ساختمان

نبشی ها پروفیل هایی فلزی هستند که در بیشتر مواقع به صورت L ساخته می شوند. در ساخت پروفیل ها دو سطح مقطع را به صورت عمود بر هم قرار می دهند و بدین طریق نبشی را ایجاد می کنند. با این حال این پروفیل ها در انواع متفاوت ساخته می شوند و  در اختیار سازندگان قرار می گیرد.

 بنابراین ضوابط نبشی کشی ساختمان با هر کدام از این نبشی ها متفاوت است. در حالت کلی پروفیل های فلزی را در انواع زیر دسته بندی می کنند.

• نبشی پرسی
• نبشی فابریک
• نبشی بال مساوی
• نبشی بال نامساوی
• نبشی لقمه ای
• نبشی اسپیرال

بر اساس نظر طراح و نوع طراحی ایشان ، ممکن است هر کدام از این نبشی های نام برده شده برای مقاوم سازی دیوار ها و در نهایت مقاوم سازی سازه استفاده شود.

ضوابط نبشی کشی ساختمان در نبشی های پرسی چیست؟

این نوع پروفیل ها در طول ۶ متر تولید می شوند. ورق های فولادی را در این نوع کلاف ها از وسط خم می کنند تا دو لبه عمود بر هم ایجاد شود. این امر نشان می دهد که بعد از تولید ورق های فولادی، عمل خمیده کردن آن صورت می گیرد.

نبشی های بال مساوی چه نوع نبشی هایی هستند؟

در ضوابط نبشی کشی ساختمان نوعی پروفیل به نام نبشی بال مساوی تولید می شود. این کلاف ها همان طور که از نام آن ها مشخص است دارای دو بال مساوی هستند. بال های نبشی همان صفحات عمود بر هم نامیده می شوند.

این نبشی ها را با حرف L نامگذاری می کنند. در این صورت عددی در کنار این حرف قرار داده می شود که نشان دهنده طول نبشی در اندازه میلی متری است. به عنوان نمونه L200. عدد مورد نظر یعنی نبشی دارای بال هایی به اندازه ۲۰۰ میلی متر است.

نبشی بال نامساوی نیز مانند نبشی بال مساوی نام گذاری می شود. با این تفاوت که طول هر دو بال به صورت ضرب در کنار هم نوشته می شود. مانند.L200*100 این نوع از نبشی ها زمانی استفاده می شوند که کلاف بال مساوی را نتوان مورد استفاده قرار داد. در واقع نبشی کشی ساختمان در این نوع از نبشی ها با انواع دیگر آن ممکن است، متفاوت باشد.

در حالت کلی نبشی ها جزء اجزای فلزی ساختمان به حساب می آیند. این محصولات برای بالا بردن کارایی ساختمان و پایدار کردن آن در موارد متفاوتی مورد استفاده قرار می گیرند. ضوابط نبشی کشی ساختمان ممکن است در هر سال تغییرات جزئی را داشته باشد.

برای کسب اطلاع از قوانین و آیین نامه های جدید در این خصوص کافی است تا مهندسین اطلاعات خود را به روز کنند. در این صورت امکان ایجاد خرابی در ساختمان و فرو ریختن دیوارها در اثر زلزله، سیل، طوفان و سایر بلای دیگر، کاهش چشمگیری پیدا خواهد کرد.

اتصالات ساختمان از طریق نبشی ها به گونه ای انجام می شود که مقاوم سازی ساختمان را افزایش می دهد. بنابراین مهندسین و ناظرین ساختمان باید در زمان اجرا، ضوابط نبشی کشی ساختمان را جدی بگیرند.

جهت کسب اطلاعات بیشتر به سایت آرین تیس مراجعه کنید.